Joga a dyskopatia kręgosłupa

Zdaniem lekarzy ze względu na styl życia jaki współcześnie prowadzimy, prawie każdy z nas ma uszkodzone amortyzatory kręgosłupa tzw. dyski, czyli to co znajduje się pomiędzy kręgami kręgosłupa. Schorzenie to ma trzy różne nazwy – dyskopatia, przepuklina jądra miażdżystego lub rwa kulszowa – ale chodzi o to samo, o ucisk na nerwy przez uszkodzony dysk  tj. jądro miażdżyste lub pierścień włóknisty. Są to urazy mechaniczne na skutek niewłaściwej eksploatacji kręgosłupa i w zależności od stopnia takiego uszkodzenia można go leczyć operacyjnie (poprzez usunięcie tego co uciska na nerw) lub zachowawczo (poprzez upływ czasu w połączeniu z odpowiednią gimnastyką). Dyskopatia powoduje ogromną bolesność z promieniowaniem na nerw kulszowy prawej lub lewej nogi, w zależności od usytuowania uszkodzenia. To pokrótce to, czego z fachowej wiedzy dowiedziałam się od licznych lekarzy, których odwiedziłam szukając porady, jaką podjąć decyzję – poddać się operacji czy poczekać.

U mnie problem dyskopatii pojawił się w młodym wieku, ze względu na bardzo „trudne” dla kręgosłupa codziennie wykonywane czynności tj. dźwiganie ciężarów, siedząca praca, długa jazda samochodem, gra w tenisa, wreszcie na pewno buty na obcasach. Po takiej eksploatacji kręgosłupa wystarczył jeden niewłaściwy ruch zakładania spodni, aby dysk przemieścił się o 70%, co natychmiast mnie unieruchomiło i spowodowało ból trudny do wytrzymania. Na kilku lekarzy, tylko dwóch dało mi szansę na przetrwanie bez konsekwencji i bez operacji. Półtorej miesiąca nie chodziłam tylko pełzałam i mogłam zasnąć tylko dzięki bardzo silnym środkom przeciwbólowym. Większość kierowała mnie na operację, której jednak się nie poddałam. Najpierw ćwiczyłam sama, a później odkryłam jogę.

Co daje joga?

Jeśli kogoś dopadnie już problem z kręgosłupem, nie ma mowy by nie cierpiał z tego powodu bez systematycznych ćwiczeń. Jeśli nie ćwiczę około tygodnia, zaczyna się pojawiać bolesność kręgosłupa – jak lampka kontrolna jego kondycji. Regularne ćwiczenie jogi powoduje, że bez problemów z kręgosłupem mogę normalnie funkcjonować, bez ograniczeń, ale ze zdrowymi nawykami. Joga to bardzo zdrowy nawyk dla duszy i ciała, zwłaszcza dla kręgosłupa, najlepsze antidotum na problem z kręgosłupem. Sama tego doświadczyłam i polecam wszystkim dać się wciągnąć!

Ania F.

Joga dla kręgosłupa

"Nic tak nie niszczy organizmu, jak długotrwała fizyczna bezczynność." – Arystoteles

Codzienny pośpiech, stres, siedzący tryb życia sprawiają, że 70 % populacji w Europie cierpi na uporczywy ból pleców. W Stanach Zjednoczonych 6 mln ludzi uskarża się na kręgosłup. Większość osób narzeka na lędźwie. Bóle te mają swoje korzenie w stopach, nogach, biodrach, a dają o sobie znać w kręgosłupie.

Dużo osób obawia się przemian w swoim życiu i zostaje z bólem, twierdząc, że dla nich to już  „za późno”. Podstawą uwolnienia się od bólu jest samoakceptacja i otwartość na zmiany. Nie koncentrujmy się na akceptacji złego, lecz skoncentrujmy się na zmianie na lepsze. Spróbujcie Państwo zmienić Wasz stereotyp myślenia „Brakuje mi czasu.”. Przekonajcie siebie samych, że ruch – to „pożywienie” dla Waszych mięśni, organów wewnętrznych, mózgu, „pożywienie” bez którego Wasz organizm słabnie. Jeżeli poczujecie się lepiej, to wpłynie to na efektywne wykorzystanie czasu.

Czas na regenerację

Odpowiednie ćwiczenia jogi wykonywane pod okiem doświadczonego nauczyciela przyniosą równowagę i radość życia. Kręgosłup jest podstawą, na której utrzymuje się wszystko z czego składa się ciało człowieka. Warto o niego zadbać, pomóc mu i zrozumieć jego potrzeby.

Problemy kręgosłupa dotyczą nie tylko osób dojrzałych, ale w zastraszającym tempie u nastolatków następują deformacje kręgosłupa. Młodzież nie doświadcza bólu aż do momentu pełnej dojrzałości. Ale to właśnie u nich rotacja kręgów jest bardzo agresywna (aż do 1 st. rocznie). Chorzy często liczą na operację jako panaceum na wszystkie dolegliwości. W USA wykonuje się ok. 200 tys. różnych operacji u chorych z zespołem bólowym krzyża. Połowa z nich nie przynosi poprawy.

Profilaktyka jest najlepszym sposobem na uniknięcie kłopotów z kręgosłupem. Inteligentna joga jest rehabilitacją. Jednak asany wykonywane niedbale i agresywnie mogą zaszkodzić. Prawidłowo wykonana asana to główne narzędzie do zbalansowania ciała. Uwalnia napięcia, poprawia elastyczność i maksymalizuje przepływ energii. Efektem jest dobre zdrowie i witalność.

U osób ze skoliozą obserwuje się nie tylko deformacje kręgosłupa, również przemieszczenie żeber, bioder i łopatek. Linia środkowa ciała przesuwa się od pionu. Zmiany te często widoczne są gołym okiem, ale jeszcze występują niezauważalne takie jak ściśnięcie serca lub płuc, rwa kulszowa, spłycony oddech, bóle głowy, a nawet bezsenność.

Wiadomym jest, że joga przywraca balans. Jeżeli nasze ciało nie jest w całkowitej równowadze pozycje hatha jogi przyniosą nam prędzej czy później harmonię. Aby uzdrowić swoje plecy musisz zrozumieć przyczynę bólu. Ból jest rezultatem różnych czynników jak np. notorycznie nieprawidłowa postawa, brak ruchu etc. Całe ciało ma wpływ na kręgosłup od stóp do głowy, a kręgosłup ma wpływ na całe ciało. Według ajurwedy problemy w górnej części kręgosłupa to nawracające migreny, brak apetytu i ogólna apatia. Skrzywienie środkowej części kręgosłupa bardzo osłabia ogień trawienny w jelicie cienkim. Powoduje skumulowanie napięć i pogorszenie wchłaniania. Problemy z dolnym odcinkiem kręgosłupa wpływają niekorzystnie na jelito grube, czego rezultatem są głównie zaparcia.

Jeżeli ciało jest w balansie wykonywanie asan staje się bezwysiłkowe. Przewodnictwo doświadczonego nauczyciela jest niezmiernie istotne i pomocne, ale świadomość wykonywania ćwiczenia zależy już od adepta. Tylko poprzez świadomość ruchu i uważność możecie pozbyć się dyskomfortu bólu.

Praktyka jogi

Kiedy praktykujmy jogę chcąc pozbyć się bólu w plecach należy zwrócić uwagę na następujące obszary ciała.

1. Stopy i nogi

Odczuwaj czy chodzisz oraz stoisz równo, umieszczaj ciężar ciała na stopach jak w tadasanie. Uważaj aby nie obciążać mocniej jednej nogi. Wzmocnienie i rozciągnięcie głównie tyłów nóg stwarza solidną podstawę, fundament dla zdrowego kręgosłupa. Utrzymuj linię biegnącą od korony głowy do punktu między stopami. Pracuj, aby utrzymywać linię pionową. Przez lata inteligencja ciała rozwinęła bardzo wyrafinowany system kompensujący nierówności. Jeżeli skrzywienie kręgosłupa jest prawostronne zazwyczaj głowa będzie przechylona w lewo. Dlatego przy początkowej fazie wyrównywania stron ciała, będziesz miał odczucie, że jesteś zupełnie pokrzywiony. Musisz jeszcze raz nauczyć się ciała. Testem czy opanowałeś nowe ułożenie ciała może być tadasana. Jej wykonanie ma być bezwysiłkowe, lekkie, wznoszące.

2. Kręgosłup

Jeżeli już nabyliśmy skoliozę należy zwrócić uwagę na wydłużanie kręgosłupa w pozycjach. Ból pleców i wypięty brzuch, to konsekwencja słabych mięśni pleców. Niezwłocznie należy wzmocnić mięśnie, które podtrzymują kręgosłup, mięśnie brzucha, nóg, pośladków.

3. Tyły nóg

Jeśli są dobrze rozwinięte, silne i elastyczne, to utrzymują kręgosłup w prawidłowej pionowej płaszczyźnie.

4. Mięśnie brzucha

Jeżeli nie będziesz ich cyklicznie wzmacniać to osłabną. Przy skoliozie oznacza to przepracowanie mięsni na plecach i ostatecznie napięcie ich. Mięśnie brzucha odciążają kręgosłup o około 20 %.

5. Obręcz barkowa

Aby ustrzec się przed zaokrągleniem barków (typowe dla problemów z kręgosłupem) ważne jest aby łopatki opuszczać w dół i zasysać je do ciała. Aby móc to wykonać należy pracować nad elastycznością mięśni górnej części klatki piersiowej.

6. Oddech

Uważny oddech stanowi podstawę w wykonywaniu asan. Jeżeli kręgosłup jest skrzywiony nierówna ilość powietrza dociera do lewego i prawego płata płucnego. Żeby wypracować większe otwarcie klatki i wyrównanie żeber pracuj od środka na zewnątrz. Robiąc wdech wysyłaj go do zapadniętej strony klatki piersiowej, co pozwoli na zwiększenie pojemności płuc. Oddychając równo wydłużaj talię z lewej i prawej strony, stwarzaj przestrzeń między żebrami i utrzymuj podniesioną pierś. Bądź świadomy dokąd płynie twój oddech.

Uczenie jogi pod kątem kręgosłupa

Prowadząc jogę pod kątem kręgosłupa zauważyłam że duża część praktykujących pozbyła się bólu i wróciła do stabilności, stali się dla siebie terapeutami. Rozumieją ból i potrafią z nim pracować. Oczywiście nadal należy zachowywać higienę ciała i ćwiczyć dalej. Joga pokazała im które mięsnie są napięte, a które partie ciała są słabe. Zbalansowanie ciała wymaga czasu, ale też całkowicie uwalnia od bólu. Nie każda asana działa w ten sam sposób na różne osoby, bo nie zawsze ból chociaż w tym samym miejscu ma to samo podłoże. Dlatego należy wykonywać różne asany, aby uzyskać harmonię ciała. Z czasem świadomość ciała się budzi i przez cały dzień wiemy jak zadbać o kręgosłup, wiemy który ruch jest fałszywy i nam szkodzi. Człowiek powinien wypracować w sobie przyzwyczajenie bycia zdrowym, zrozumieć, że jest gospodarzem swego ciała. Działanie jogi jest kompleksowe w kierunku pozytywnych zmian. Praktyka pozwala na utrzymanie dobrej sylwetki, likwidację bólów w kręgosłupie. Efekty są doskonałe, ale trzeba uzbroić się w cierpliwość. Zaleceniem jogi przy pracy w uzdrawianiu kręgosłupa jest wydłużanie, rozciąganie napiętych mięśni, wzmacnianie wiotkich. Skoncentrować się należy na zredukowaniu rotacji kręgów i żeber, aby znaleźć balans w ciele.

Kręgosłup przy skoliozie ma tendencję do formowania się w literę C lub S. Następuje też rotacja, co powoduje wypchnięcie przednich żeber, zazwyczaj też z jednej strony silniej. Jeżeli kręgosłup skrzywia się w prawo, to prawe żebra zapadną się, a ich lewa strona będzie wypchnięta. Kiedy tak się dzieje, to po prawej stronie mięsnie międzyżebrowe będą bardzo rozciągnięte kosztem ściśnięcia ich z lewej strony. Te przesunięcia powoduję efekt domino i wpływają na pozostałe części ciała np. nierówność ramion, wystającą łopatkę, nierówność bioder i talii.

Wszystkie te nierówności wywołują ból odczuwalny w różnych partiach ciała. Jeżeli głowa przechyla się notorycznie na jedną stronę, to efektem może być częsty ból głowy Nierówne biodra to ból w dole pleców lub rwa kulszowa. Notoryczne napięcie mięśni z jednej strony pleców może doprowadzić do degeneracji dysku. Wszystkie przytoczone przypadki mogą spowodować depresję i obniżenie własnej wartości.

Jeżeli rozwiniemy świadomość ciała, to będziemy stosować zasady z zajęć w życiu codziennym. Stojąc rozłożymy równo ciężar ciała na obie stopy, siedząc obciążamy kości pośladków a nie kość ogonową, będziemy wiedzieć jak podnieść ciężar itd. Właściwa praktyka uwolni Was od bólu i zapobiegnie bólom pleców. To co wypracujecie i zmienicie da Wam satysfakcję i dobre samopoczucie.

Iwona Kawa